I uiin lung/lungte a ei ve ngai em?

Darhliri hian rora a ei fo avangin rei tak chu ka lo buai tawh a, a ekah te a tel tâk zeuh zeuh hnu phei chuan a sim tir dan tur kawng zawngin internet lamah theihtawp chhuahin ka indap a, site rintlak leh site rin ngam mang loh tur thlengin ka inhâi ve nasa mai a. Hetianga harsatna nei ve kan lo awm takin internet lama ka thu chhiar te behchhanin kan nin loh tur zawngin a tawi thei ang berin ka khaikhawm a, a bangbo zawkte pualin kan ziak ve leh rawih mai ang e.

Uiin lung leh thildang a ei țhin hi 'Pica' an ti a, a awmzia ah chuan chaw ni lo thil dang dang pawh a țhialin a ei țhin tihna a ni ber ang chu. A chhan tak hi sawifak theih a ni lem lo lai tak hi a buaithlakna a ni.

Hetianga lung a ei chhan hi chhan hrang hrang a awm thei ang a, chung chu hlawm lian tak 3-ah hetiangin a țhen phawk phawk theih ang:

1. Hriselna dinhmun: Ui hian natna eng emaw vang emaw, a taksain tlâkchham a neih vang emaw, paih țhen ngai a neih emaw, a thil ei paițawihna kawnga harsatna emaw, chutiang zelin a hriselna dinhmun a zirin lung hi a ei phah thei a. Sawi tawh ang khan lung a ei chhan hi chhan hrang tam tak a awm theih miau avangin a hma thei ang bera ran doctor râwn a finthlak ang. Doctor kaihhruaina hnuaiah a chhan ni thei awm zawng zawng paltlang hnuah a la sim loh cheu chuan a dang hi chu apply leh chauh chi a nih hmel.

2. Enkawl dan a zir: I ui chu a taksain a mamawh khawp in i sawizawi lo emaw, a kianga awm tura a beisei ang khawp hun i pe thei lo emaw, i training pek danah nitin a ngai leh ngai i zirpui tluk tluk vang emaw te pawh a la ni thei cheu a, i chaw pekin a taksa mamawh a phuhru zo lo pawh a ni thei. A khawharna leh thazatna, a thil nin tihrehna atan a lo hmang ve a ni thei. Hei hi a chhan a nih chuan chinfel a sam ber a, mahse i inpekna erawh a ngai ber hial mai thei. I ui vulh chu lungleng hman lova i kuah châwt a, hah hnepa sawizawi dan ngai ngawr ngawr ni lova i sawizawi țhin a ngai tawh a ni mai.

3. Chin dawklak: I ui i lak hma khan a senlaiin lung a lo chhaih țhang tawh a, a lo țhialin a lo eipalh fo tawh a, chu chu ngaiah a lo nei tawh pawh a ni thei a. Țhenkhat chuan hetiang laka veng tur hian shock collar an hmang țhin a, mahse hei erawh a fuh chiah lo. Hetiang vanga i uiin lung a lo ei țhin a nih chuan i tlatna leh awmna hmun, a hai phâka lung awm apiang thenfai mai kha bulțanna atan chuan a țha ber. Hetiang vanga lung a ei a ni tih i chian chuan amah ngei pawh lung ei tawh lo tura i thununa i zirtir țhat a ngaih dawn avangin lung a ei apianga i thinrima i hrem te pawh a ngai hial mai thei. A pu/pi i ni a, lung ei i phal lohzia i ui hnena hriattir dan kawng chu i dap chhuak thei ngei turah ngai ang.

I uiin lung a ei fo chuan a zunkawng leh pumpui lamah harsatna a thlenpalh theih avangin ngaihthah a thiang lova, sim tir vat tum tur a ni. Chuti lo chu nakin lawkah amah khan na a tuar phah thei a, amah zaina leh enkawlna atan țul lovah i sum a hek phah duai duai thei bawk.

Mizoram pawhin ram dang ațangin ui chi țha - chak leh thaza tak tak kan chaw lut ve ta ruih a. Lakluh sa ten thlah an lo nei ve zel bawk a, mitin maiin an thlah te chu kan vulh ve ta fir fer si a, heng kan ui sawi mek te hi Zoui ang an ni lova, enkawl uluk an ngai bikin chaw țha leh damdawi țha an mamawh lehzual bik a, zirtir leh sawizawi reng ngai an nih hi i hre zui reng ila a țha awm e..

I lo hlawkpui ngei beiseiin i duhtawk leh phawt ang..