German Shepherd Dog
Tun hma deuha Britain lam sawidan anga Alsatian kan tih mai țhin, tunhnai chhoa German Shepherd Dog tia kan sawi tak deuh vek, a tawi zawnga GSD kan tih tâk mai ui chi chungchang hi tawi tein kan bih zuai ang a. Bangbo zawkte pual a nih avangin mi titi leh ui chanchin sawia kan bo lohna tur zawr zawrin kan chhui chiang ang
GSD hi ziahna hran hranah pawh 1899 ațanga lo piang chhuak niin an sawi deuh zel a. Chung zinga rintlak hmel tak pakhatin a sawi dan chuan:
He ui, GSD chi hi kum 1899 a Captain Max von Stephanitz chuan Germany lama duan chhuah niin a sawi. Chu thuziak in a sawi dan chuan hetih hun lai hian ui chi hran hran hi thil chi hran hran atan an la vulh hrang thliah a. Ran veng tur chi a awm a, misual laka in veng tur chi a awm a, chhungkua tihlim tur leh naupang te infiampui tur chi a awm. Chutiang zelin ui chi (breed) a zira a chhawrna bik nei zel a nih hlawm avang chuan Captain Max hian a hautak lo zawng a ui pakhat (chi), a țul țul a chhawr theih vek tur duan chhuah a tum ta a. A duhthusam ui chi chuan beram a veng ang a, ramri a veng ang a, misual leh ransa lakah vengtu a ni ang a, beram mai ni lovin berampu leh a chhungkua a venghim ang a, chutih laiin a hunawlah chu chhungkuaa naupang ho tan țhian țha ni turin a infiampui thei tur a ni.
Tichuan ui chi (breed) zirchianna a nei chho a, a chi a zir zela an zia leh an theihna te nen lam uluk takin a zir zel a. Tichuan a breeding programme kalpui tur chuan a ui chi duh ho zawng lakhawmin hun rei tak a buaipui a. A hma lakna apiang chu document in fel takin a vawng zel bawk a. A hlawhtling dawn tawh lo emaw tih hnuah kum 1899 khan he ui chi hi a lo duangchhuak ta nge nge a ni.
Tunah chuan khawvel pumin he ui chi (breed) hi standard breed ah a pawm tawh mai ni lovin guard dog țha ber zingah an dah ta fer fur hlawm chu a nih hi..
Chutih ruala ka zeh tel ve hram duh erawh, ui vulh lama expert, a enkawl dana thiamna nei ni hran miah lo mah ila, kan rama chi (breed) hran hran kan lo thlahpawlh (cross) tir ve ngawt hi ran ngaina tak taktu tan chuan a fuh chiah em aw ka ti țhin. An mahnia an lo inthlahpawlh mah tih nak a laiin!
Ui zirchiangtu te hian a chi (breed) a zira ze (Character) hran nei, theihna (ability), finna (instinct), tawrhchhelna (tolerance) leh natna kai har dan (ressistance) etc te pawh in ang lo zel niin an sawi a.
Entirna'n: Zirchianna leh a enkawl zuina lama thiamna bik pawh nei lem hlei lova foreign ațanga kan guard dog chah luh te kan lo inthlahpawlh (cross) tir ve vak vak khan, an ze țha lo lai apiang fawmkhawm chi ui kan lo chhuah palh thei a. Chutiang ui chu kan ui dang enkawl anga kan enkawl a nih chuan keimahni himna atan ngei pawh a him loh ni la thleng palh thei a ni. Chuta țang mai pawh chuan a chhut duh tan chuan a chhui kual duah theih awm e.. Helam chu duhtawk phawt ang..
GSD te hi chi hnih - Working Line leh Show Line in an thliar leh a, hei pawh miin an sawi changa kan bo hu hu lohna tur tawk tein i han zep tel leh dawn chhin teh ang.
WORKING: Working Line an tih mai te hi hi tuarchhel tur hrim hrim a an bred a ni a. A awmzia ah chuan hremna pawh engah an ngai vak dawn lo tihna a nih ber chu. Chuvangin thunun țhat loh chuan an luhlul thei hle pawhin a rinawm. Hei tak hi Police lamin an hman țhinna chhan bul ber pakhat ni pawhin an sawi. Misual a um/beih khan lo bei let pawh nise na tuar a chhel avangin um/beih kha a tawpsan mai dawn lova, a um/bei miah miah zel tih chu TV lamah pawh kan hmuh fo kha. Chuvangin uluk taka enkawl a nih loh chuan hauh te mai mai chu engah mah a ngai dawn lo tihna a ni a. Ui lawm satliah tan chuan vulh a chi viau loh thei tlat.
Show Line ho ai hian a tlangpuiin an lian zawk a, an hmul a sei zawk a, mi beih an hrat zawk a (aggresive), a tlangpuiin higher prey drive (thil che vel chawchaha ngaia um ngawt zel ang chi kha) an nei zel a, a rawng lamah chuan a buang leh dum lam rawng a ni tlangpui bawk. Chuvangin kan vulh dawn a nih pawhin chung thil chu hre renga an sen lai ațanga uluk taka enkawla vil loh chuan naupang tihpalh, zing tlan lo um, ran chhuak um mai etc vanga mi pawisawi theihna chance a sang hle a. Chuvangin duhthusamah chuan an senlaia lak ngei, naupang ho zinga an tet lai ațanga puitling venna hnuaia chet tlat tir tam, mipui zi hut hutah pawh buai lo tura kaih chhuah tam ni thei se a duhawm tiin a chik mi te hi chuan an sawi tlangpui.
SHOW: Show line hi chu ui pian leh landan ngai pawimawh mithiam te duan chhuah niin an sawi a, chuvangin chhawr tur tak tak chuan working line lam hi an tluk meuh lo thung. Mahse țhenkhat ve thung chuan chhungkua chenpui theih tura in adapt zung zung thei, zir tir nuam, dam dup mai, chutih ruala vengtu atana tlak tho si an ti ve leh tlat bawk.
Show line hi a pian leh landan hmelhmangah chuan a nalh zer zawr hle a, a len zawngah Working line tluk lo deuh mahse a tawk tiuteu viau bawk. A tlangpuiin a dum leh a senuk, a dum leh a senuk a nih loh vek pawhin dum zuar mai (sable) a ni țhin. Theihna in ang nei mahse show hi a hnufual hret zel niin an sawi a, mahse chhungkua a enkawl tur atan erawh duhthusam zawk niin an sawi.
Nakin zelah pawh ui chi kan bihchianna ah a hlauhawm dan lam hawi hi kan zep tel zel turah ngai ta ila, hei hi kha ui chi (breed) kan sawiselna lam ni lovin kan fimkhur phahna tur zawk a ni a. Chuvangin kan ui vulh ang chanchin kan ziaha an hlauhawmzia kan ziak tel a nih pawhin ngaihhuat tur lam a ni lo tih kan lo hre dawn nia..
Ui vulh nuam vek u le.. ☺
Comments
Post a Comment